Οι επτά πυλώνες της ποιότητας παροχής υγείας του Donabedian

Η μελέτη και η έρευνα σχετικά με την ποιότητα της παροχής υπηρεσιών υγείας ξεκίνησε για πρώτη φορά στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Ο πρωτεργάτης της επιστήμης αυτής ήταν ο Aventis Donabedian, ο οποίος ήταν καθηγητής στη σχολή Δημόσιας Υγείας του Michigan. Στον Donabedian είχε ανατεθεί η ανασκόπηση της μελέτης σχετικά με την εκτίμηση της ποιότητας στην παροχή υπηρεσιών υγείας. Ο ίδιος ήταν ήδη γνωστός από το 1963 με τις πρώτες δημοσιεύσεις του σχετικά με το θέμα αυτό. Ο ακρογωνιαίος λίθος της εργασίας του Donabedian είναι το γνωστό άρθρο που δημοσιεύτηκε το 1990 στο περιοδικό “Archives of Pathology & Laboratory Medicine”, με τίτλο «Οι επτά πυλώνες της ποιότητος». Σύμφωνα με αυτό, τους επτά πυλώνες αποτελούν: (1) η δραστικότητα (efficacy), η ικανότητα δηλαδή της φροντίδας στις ιδανικές συνθήκες να βελτιώσει την υγεία, (2) η αποτελεσματικότητα (effectiveness), ο βαθμός στον οποίο οι εφικτές βελτιώσεις του επιπέδου της υγείας γίνονται κατανοητές από την κοινωνία, (3) η αποδοτικότητα (efficiency), η ικανότητα δηλαδή να αποκτηθεί η μέγιστη βελτίωση της υγείας με το μικρότερο κόστος, (4) η βελτιστότητα (optimality), το περισσότερο επωφελές ισοζύγιο κόστους και κέρδους, (5) η αποδοχή (acceptability), η συμμόρφωση στις προτιμήσεις των ασθενών σχετικά με την προσβασιμότητα, τη σχέση ασθενούς-ιατρού, οι διευκολύνσεις, οι επιδράσεις της φροντίδας και το κόστος της φροντίδας, (6) η ορθότητα (legitimacy), οι προτιμήσεις του κοινωνικού περιβάλλοντος σχετικά με όλα τα παραπάνω και (7) η δικαιοφροσύνη (equity), η εντιμότητα στην κατανομή της φροντίδας και των επιδράσεών της στην υγεία. Έτσι, ο Donabedian υπογράμμισε το πιστεύω του, ότι δηλαδή οι προσπάθειες για την βελτίωση των δομών, των διαδικασιών και του αποτελέσματος της φροντίδας υγείας θα πρέπει να είναι αδιάσπαστα συνδεδεμένες με την γνήσια φροντίδα και το ενδιαφέρον για τις ανάγκες των ασθενών. Πηγές: 1. Donabedian A. The seven pillars of quality. Arch Pathol Lab Med. 1990 Nov;114(11):1115-8. 2. Ayanian JZ, Markel H. Donabedian's Lasting Framework for Health Care Quality. N Engl J Med. 2016 Jul 21;375(3):205-7.